کلیههای سالم؛ مواد زائد موجود در خون را تصفیه میکنند. این مواد زائد از طریق ادرار تولید شده در کلیه؛ از بدن دفع میشوند. کلیهها نزدیک بخش میانی کمر در پشت و زیر قفسه سینه قرار دارند. اما سنگ کلیه؛ یک توده سخت و جامد است که درون کلیه شکل میگیرد. این توده میتواند به اندازه یک ریگ کوچک و یا میتواند بزرگتر از آن باشد. این تودهها از مواد زائد موجود در ادرار تشکیل میشوند. ممکن است سنگ کلیه داخل کلیه باقی بماند و یا به داخل مجاری ادرار (مجاری ادرار عبارتند از حالبها، مثانه و پیشابراه) حرکت کند. اگر سنگ کلیه بزرگ باشد ممکن است داخل کلیه یا مجاری ادرار گیر کند. این وضعیت بسیار دردناک است. در ادامه این مقاله روش درمان و علائم سنگ کلیه را می خوانید.
افراد بسیاری دچار این بیماری می شوند و گاها آن را دفع می کنند. اما اگر شما هم به این بیماری مبتلا و یا مشکوک به آن هستید، برای انجام آزمایش و ویزیت متخصص نیازی نیست به مراکز درمانی مراجعه کنید. می توانید درخواست خود را در مرکز طرح درمان در منزل همراز ثبت نمایید. ما در این مرکز با اعزام پزشک متخصص در منزل و هم چنین انجام آزمایش و نمونه برداری در منزل شما را در روند بهبودیتان یاری میکنیم. پزشکان و پرستاران اعزامی ما بسیار حاذق و مجرب هستند و از به روز ترین تجهیزات استفاده می کنند.
علائم سنگ کلیه چیست؟
سنگ کلیه همراه با درد شدید در بخش پائین کمر یا طرفین میباشد. اگر سنگ به سمت مجاری ادرار حرکت کند؛ درد به سمت پائین شکم، کشاله ران یا دستگاه تناسلی هم تیر میکشد. برخی از علائم دیگر عبارتند از:
- حالت تهوع و استفراغ
- ادرار کدر یا مشاهده خون در ادرار
- تب
- احساس نیاز بیشتر از حد معمول جهت مراجعه به توالت
علل سنگ کلیه کدامند؟
چهار نوع سنگ کلیه وجود دارند:
- سنگ کلسیمی: این نوع سنگ؛ شایعترین نوع سنگ کلیه است. مازاد کلسیم که در استخوانها یا ماهیچهها استفاده نمیشود به داخل کلیهها میرود. معمولاً کلیهها میتوانند مازاد کلسیم را از طریق ادرار دفع کنند. سنگ کلسیمی زمانی تشکیل میشود که مقداری کلسیم در کلیهها باقی میماند و به مرور زمان بیشتر میشود.
- سنگ استرووایت (Struvite stone): این نوع سنگ در خانمها شایعتر است و معمولا ًپس از عفونتهای مزمن مجاری ادرار مشاهده میشود. این سنگها عمدتاً از آمونیاک تشکیل شدهاند.
- سنگ اسید اوریک: اگر میزان اسید اوریک در ادرار بیش از حد بالا باشد؛ سنگ اسید اوریک تشکیل میشود. احتمال تشکیل این نوع سنگ در افرادی که رژیم غذایی با پروتئین بالا داشته و یا تحت شیمی درمانی قرار گرفتهاند؛ بیشتر است.
- سنگ سیستینی (Cystine stone): تشکیل این سنگ چندان شایع نیست. بیماریی که باعث تشکیل سنگ سیستینی میگردد سیستینوری (cystinuria) نام داشته و در سابقه خانوادگی وجود دارد.
عوامل خطرساز
- عدم نوشیدن مایعات – به ویژه آب – به میزان کافی
- سابقه خانوادگی سنگ کلیه
- رژیمهای غذایی با پروتئین و سدیم بالا اما فیبر پائین
- مرد بودن
- سن بین 20 تا 70 سال
- بستری شدن به مدت طولانی یا عدم تحرک به مدت طولانی
- برخی داروهای خاص
درمان سنگ کلیه به چه صورت است؟
اگر سنگها کوچک باشند؛ احتمال دفع آنها از طریق ادرار وجود دارد. پزشک داروهایی برای بیمار تجویز میکند تا درد ناشی از آن کمتر شود.
اگر سنگ بیش از حد بزرگ باشد یا ایجاد عفونت کرده باشد؛ پزشک از یک دستگاه مخصوص که دارای امواج شوک دهنده میباشد برای شکستن سنگ به قطعات کوچکتر استفاده خواهد کرد. به این روند؛ سنگ شکنی خارج بدنی با امواج شوک دهنده یا SSWL میگویند.
یک اورولوژیست (جراح متخصص مجاری ادرار) میتواند با یک ابزار بسیار ظریف از طریق پیشابراه وارد مثانه و یا حالبها شود و سنگ را شناسایی کند. سپس او میتواند سنگ را بیرون کشیده یا آن را به قطعات کوچکتر بشکند. برای انجام این روند؛ ابتدا داروی بیحس کننده برای بیمار استفاده میشود.
جراحی نیز یکی دیگر از گزینهها میباشد؛ گاهی اوقات این تنها راه برای رهایی از سنگ کلیه است.
چگونه میتوانم از ایجاد مجدد سنگ کلیه پیش گیری کنم؟
اغلب افرادی که قبلاً به سنگ کلیه مبتلا شدهاند؛ به احتمال ۵۰ درصد در طی 10 سال پس از درمان مجدداً به این عارضه مبتلا خواهند شد. اما با انجام برخی دستورات میتوانید احتمال این خطر را کاهش دهید:
- روزانه حداقل دو لیتر مایعات (ترجیحاً آب) بنوشید. پزشک با اندازه گیری میزان ادرار دفع شده میتواند مقدار کافی مایعات را تجویز کند.
- روزانه بیش از یک و نیم گرم (حدود یک قاشق چایخوری) نمک مصرف نکنید. توجه داشته باشید که این میزان شامل نمک موجود در غذاهای آماده نیز میباشد. برچسبهای تغذیه بر روی غذاها را مطالعه کنید تا از میزان نمک (سدیم) موجود در آنها آگاهی داشته باشید.
- بیش از دو قطعه گوشت در وعدههای غذایی روزانه نخورید. هر قطعه گوشت نباید بیشتر از ۱۷۰ تا ۲۲۰ گرم باشد.
اگر بیشتر از 1 سنگ در کلیه وجود داشته باشد؛ پزشک باید بیمار را نزد متخصص معرفی کند تا علت دقیق سنگ سازی توسط کلیه مشخص گردد. برخی افراد برای پیش گیری از تشکیل مجدد سنگ در کلیه باید داروهایی را مصرف کنند.
سوالاتی که لازم است از پزشک خود بپرسید:
- بهترین درمان برای من چیست؟
- از کدام داروهای کاهنده درد میتوانم استفاده کنم؟
- آیا به جراحی نیاز دارم؟
- آیا سنگ خود بخود دفع میشود؟
- آیا باید رژیم غذایی خود را تغییر بدهم؟
- آیا باید تغییرات دیگری هم در شیوه زندگی خود ایجاد کنم؟
- آیا ممکن است در آینده باز هم سنگ کلیه را تجربه کنم؟
- آیا کودکان من نیز در خطر ابتلا به سنگ کلیه هستند؟
- چه موقع لازم است به پزشک مراجعه کنم؟
- اگر درد شدید شد؛ آیا لازم است به بخش اورژانس مراجعه کنم؟
خدمات پزشکی همراز شامل
ویزیت پزشک عمومی متخصص عفونی- داخلی – بیهوشی- قلب- جراح- روانپزشک و انجام پروسیجرهای پزشکی در منزل
خدمات پیرا پزشکی شامل
فیزیوتراپی- کاردرمانی- گفتاردرمانی- مامائی
فروش و اجاره تجهیزات پزشکی شامل
تخت برقی و بیمارستانی – تشک مواج سلولی و تخم مرغی –دستگاه اکسیژن ساز- کپسول اکسیژن – پالس اکسیمتر- ونتیلاتور- مانیتور- بای پپ- آمبوبگ- لارنگسکوپ- کیف احیا- فشارسنج- ویلچر- واکر- عصا – فتوتراپی
خدمات آزمایشگاهی شامل
انواع مختلف نمونه گیری ( خون –سپتوم- زخم- کووید 19-IGM- IGG) در منزل
خدمات پرستاری و کمک پرستاری
کنترل علائم حیاتی – سرم تراپی- تزریقات – کنترل قند خون و بخیه – گچ گیری- بازکردن گچ- سونداژ- سوند بینی و معده –شستشوی گوش- پانسمان ساده – پانسمان سوختگی – پانسمان زخم بستر- پانسمان پای دیابتی
ارائه خدمات ICU و CCU و POST ICU
ارائه خدمات پاراکلینیکی شامل
انجام سونوگرافی و ماموگرافی در منزل