برونشیت (chronic bronchitis) التهاب مجاری هوا در شش‌ها می‌باشد. مجاری هوا، لوله‌هایی در شش‌ها هستند که هوا از میان آنها عبور می‌کند. به آنها نایژه هم می‌گویند. زمانی که مسیرهای هوا ملتهب شوند، مایع مخاطی غلیظی در آنها جمع می‌شود. این مایع مخاطی می‌تواند مسیر هوا را مسدود کند و عبور هوا در ریه را با مشکل مواجه نماید. برونشیت باعث سرفه خلط دار، مشکل در تنفس و گرفتگی در قفسه سینه را می‌شود.
طرح درمان در منزل همراز می تواند شما را در خانه ویزیت کنند و هر گونه خدمات پزشکی و پرستاری ( تزریقات در منزل – ویزیت پزشک متخصص /عمومی – دیالیز – کشیدن بخیه – گچ گرفتن یا برش گچ – رادیولوژی – دندانپزشکی و… ) را در منزل از ما دریافت نمایید مرکز همراز در تهران کمتر از یک ساعت به شما می رسند برای دریافت اطلاعات بیشتر و استفاده از خدمات درمانی در منزل با ما تماس بگیرید: 09123039316 – 02122689398
برونشیت مزمن چیست؟
منظور از مزمن این است که این وضعیت برای مدت طولانی ادامه دارد. برونشیت مزمن یعنی برونشیتی که برای مدتی طولانی‌تر از 3 ماه طول بکشد. برونشیت مزمن اغلب همراه با آمفیزم می‌باشد و این دو بیماری با هم تحت عنوان بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) معروفند.
چه عاملی باعث برونشیت مزمن می‌شود؟
سیگار کشیدن از عمده عوامل بروز برونشیت مزمن است. دود تنباکو که به داخل ریه‌ها وارد می‌شود، باعث تحریک مجاری هوا شده و همین تحریک سبب ترشح مایع مخاطی می‌گردد. افرادی هم که برای مدت طولانی در معرض سایر عوامل محرک ریه‌ها قرار دارند مثل دودهای شیمیایی، گردوخاک و سایر مواد؛ به برونشیت مزمن مبتلا می‌شوند.
درمان سریع برونشیت مزمن
پزشک چگونه برونشیت مزمن را تشخیص می‌دهد؟
پزشک در خصوص علائم بیماری پرسش‌هایی را مطرح می‌کند: آیا هنگام سرفه خلط دارید؟ آیا مشکل تنفسی دارید؟ آیا احساس گرفتگی در قفسه سینه می‌کنید؟ چه مدت است که این علائم را تجربه می‌کنید؟ آیا سیگار می‌کشید؟ هر روز چه تعداد سیگار می‌کشید؟ چند سال است که سیگار می‌کشید؟ آیا در معرض مواد دیگری که ریه‌ها را تحریک می‌کنند قرار داشته‌اید؟
اگر پزشک تشخیص دهد که به برونشیت مزمن دچار شده‌اید، تست‌هایی باید انجام شوند تا میزان آسیب ریه‌ها مشخص شوند. احتمالاً تست عملکرد ریه انجام می‌شود تا مشخص شود سطح کارکرد ریه‌ها چقدر است. طی این تست از شما می‌خواهند که در یک دستگاه تنفس کنید و سپس میزان هوای وارد شده به ریه‌های شما اندازه گیری می‌شود. پزشک ممکن است یک سری آزمایش خون و یک X-Ray از قفسه سینه هم انجام دهد.
آیا مصرف دارو، برونشیت مزمن را درمان می‌کند؟
بله. پزشک دارویی به نام متسع کننده برونش را برای درمان برونشیت مزمن تجویز می‌کند. قرص برونشیت مزمن مسیرهای عبور هوا در ریه‌ها را متسع (باز) می‌کند و به بهتر شدن تنفس کمک می‌کند.این دارو معمولاً به صورت استنشاقی تجویز می‌شود نه قرص. داروهای استنشاقی برای این منظور تجویز می‌شوند که به داخل ریه راه یابند. لازم است که از آنها به شیوه صحیح استفاده شود تا حداکثر دارو به ریه‌ها برسد. پزشک شیوه صحیح استفاده از داروهای استنشاقی را به شما آموزش می‌دهد.
برای درمان برونشیت چه بخوریم
اگر تنگی نفس داشته باشید، پزشک داروی دیگری (مثل تئوفیلین) را برای شما تجویز می‌کند که به صورت قرص است. اگر علائم با این داروها بهبود نیافتند، پزشک داروهای استروئیدی را تجویز می‌کند. این داروها هم به شکل قرص و هم استنشاقی تولید می‌شوند.
آیا مصرف آنتی بیوتیک‌ها به درمان برونشیت مزمن کمک می‌کنند؟
به طور کلی، آنتی بیوتیک‌ها در درمان برونشیت مزمن بی‌اثر هستند اما در صورتی که عفونت ریه به همراه برونشیت مزمن دیده شود، پزشک آنتی بیوتیک را نیز تجویز می‌کند. اگر به عفونت ریه مبتلا شده باشید، سرفه با تولید خلط بیشتری همراه خواهد بود. این خلط عمدتاً زرد یا سبز تیره است. همچنین ممکن است تب کرده و یا تنگی نفس شدیدتری را تجربه کنید.
آیا اکسیژن درمانی موثر خواهد بود؟
از آنجا که برونشیت مزمن به ریه‌ها آسیب می‌رساند، ممکن است ریه‌ها نتوانند اکسیژن کافی را به خون برسانند. اگر برونشیت مزمن بسیار شدید باشد و داروها به برطرف شدن علائم کمکی نکرده باشند، پزشک اکسیژن درمانی را تجویز خواهد کرد. اگر این روش درمانی برای شما تجویز شده است، از آن به طور شبانه روزی استفاده کنید تا نتیجه بهتری حاصل شود. اکسیژن درمانی به شما کمک می‌کند تا بهتر تنفس کرده و عمر طولانی‌تری داشته باشید.
چه موارد دیگری به ریه‌ها کمک می‌کنند؟
به طور مرتب ورزش کنید تا ماهیچه‌ها قوی‌تر شده و به تنفس کمک کنند. حداقل سه بار در هفته ورزش کنید. با ورزش‌های سبک شروع کنید. سپس به تدریج زمان و شدت ورزش‌های خود را افزایش دهید. برای مثال می‌توانید به مدت 15 دقیقه و سه بار در هفته با ریتم آرام پیاده‌روی کنید. پس از آن که به این شیوه عادت کردید، می‌توانید سرعت پیاده روی را افزایش دهید. همچنین می‌توانید مدت آن را به 20 دقیقه، پس از مدتی به 25 دقیقه و سپس به 30 دقیقه افزایش دهید. برای تنظیم یک برنامه ورزشی صحیح که مناسب خودتان باشد، با پزشک مشورت کنید.
آیا برونشیت مزمن قابل درمان است؟
یک برنامه تمرینی دیگر به نام توانبخشی ریه نیز می‌تواند به شما کمک کند تا تنفس بهتری داشته باشید. توانبخشی ریه اغلب توسط یک درمانگر تنفسی انجام می‌شود (کسی که در مرکز تخصصی کار می‌کند و می‌داند چگونه درمان‌های مربوط به ریه را انجام دهد). در صورت نیاز، پزشک شما را به یکی از بیمارستان‌های تخصصی معرفی می‌کند تا برنامه توانبخشی ریه را انجام دهید.
یک روش تنفس به نام «تنفس با لب‌های جمع شده » نیز به شما کمک می‌کند. در این روش، ابتدا یک نفس عمیق می‌کشید و سپس به آرامی بازدم را از طریق دهان بیرون می‌دهید، در این هنگام باید لب‌های خود را به نوعی جمع کنید که گویی می‌خواهید کسی را ببوسید. در این روش، تنفس سریع و کوتاه که در برونشیت مزمن دیده می‌شود به شیوه‌ای کندتر انجام می‌گردد، بنابراین شما احساس بهتری خواهید داشت.
عواقب احتمالی برونشیت مزمن چیست؟
برونشیت مزمن خطرناک است؟! برونشیت مزمن، خطر ابتلا به عفونت‌های ریه را بالاتر می‌برد، بنابراین بهتر است هر ساله واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنید. همچنین باید هر 5 یا 6 سال یک‌بار واکسن پنوموکوک را تزریق کنید تا در برابر پنومونی مصون بمانید.
برای بهبود تنفس و کاهش سرفه چه باید بکنم؟
اگر سیگار می‌کشید، بهترین کار این است که فوراً آن را ترک کنید. هر چه دود بیشتری را به داخل ریه خود ببرید، آسیب بیشتری به ریه‌هایتان وارد می‌کنید. زمانی که سیگار کشیدن را ترک می‌کنید، بهتر تنفس کرده، سرفه‌هایتان کاهش یافته و سپس ریه‌هایتان بهبود می‌یابند. با این کار احتمال ابتلا به سرطان ریه را نیز کاهش می‌دهید. برای ترک سیگار با پزشک مشورت کنید.
از هر عاملی که باعث تحریک و التهاب ریه می‌شود اجتناب کنید؛ برای مثال محصولات اسپری شونده مانند اسپری‌های مو، خوشبوکننده‌های هوا و رنگ‌های اسپری شونده. همچنین باید در محیط‌های پر از گردوخاک یا دود مواد شیمیایی تنفس نکنید. اگر می‌خواهید با موادی همچون رنگ، مواد رنگ بر، وارنیش یا هر ماده دیگری که بخارات غلیظ دارد کار کنید، برای محافظت از ریه‌هایتان ماسک بزنید. به طوری‌که دهان و بینی شما را کاملاً پوشش دهد.
سوالاتی که لازم است از پزشک خود بپرسید:
- علت برونشیت مزمن را چگونه شناسایی می‌کنید؟
- برونشیت مزمن چه خطراتی برای سلامتی دارد؟
- آیا در خطر ابتلا به آمفیزم یا بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) قرار دارم؟
- چه داروهایی برای کاهش علائم به من کمک می‌کنند؟
- چه تغییراتی در شیوه زندگی به من کمک می‌کنند تا از این علائم رها شوم؟
- آیا ورزش کردن برای من مجاز است؟ چه نوع ورزش‌هایی را باید انجام بدهم؟
- آیا نیاز به واکسن دارم؟
