درمان بیماری صرع

بیماری صرع چیست؟

بیماری صریع یک اختلال در کارکرد مغز است. فعالیت‌های الکتریکی مغز افراد مبتلا به صرع غیر عادی است و همین امر باعث حملات بیماری می‌گردد. انواع مختلفی از حملات بیماری وجود دارند. در برخی موارد، حمله بیماری به صورت تشنج، حرکات کنترل نشده و کاهش هوشیاری است. در برخی موارد دیگر، حملات بیماری فقط شامل یک دوره گیجی (اغتشاش هوشیاری)، حمله خیره شدن (چشم ها لحظاتی خیره می مانند) یا اسپاسم‌های ماهیچه‌ای است. صرع را یک «اختلال تشنج» نیز می‌نامند. یک تشنج منفرد را نمی‌توان صرع تلقی کرد. افرادی که مبتلا به صرع هستند، دوره‌های متعددی از حملات بیماری یا تشنج را تجربه می‌کنند. صرع یک بیماری ذهنی نیست و آن را نشانه هوش پائین نمی‌دانند. این بیماری مسری نیست. به طور معمول، تشنج‌ها و حملات بیماری به مغز آسیب وارد نمی‌کنند. فرد مبتلا به صرع در فواصل بین تشنج‌ها هیچ تفاوتی با سایرین ندارد. برای کسب اطلاعات بیشتر از بیماری صرع و درخواست ویزیت پزشک، درمان بیماری صرع با مرکز درمان در منزل همراز تماس بگیرید.

طرح درمان در منزل همراز می تواند شما را در خانه ویزیت کنند و هر گونه خدمات پزشکی و پرستاری ( انجام انواع معاینات در منزل – سرم تراپی در منزل – تزریقات – ویزیت پزشک متخصص /عمومی – کشیدن بخیه – گچ گرفتن یا برش گچ – رادیولوژی – دندانپزشکی و… ) را در منزل از ما دریافت نمایید مرکز همراز در تهران کمتر از یک ساعت به شما می رسند برای دریافت اطلاعات بیشتر و استفاده از خدمات درمانی در منزل با ما تماس بگیرید: ۰۹۱۲۳۰۳۹۳۱۶ – ۰۲۱۲۲۶۸۹۳۹۸

علائم صرع کدامند؟

مهم ترین علامت صرع، حملات بیماری یا تشنج است. یک تشنج منفرد را نمی‌توان صرع تلقی کرد. افرادی که مبتلا به صرع هستند، دوره‌های متعددی از حملات بیماری یا تشنج را تجربه می‌کنند.

انواع مختلفی از حملات بیماری وجود دارند و هر یک علائم خاص خود را دارد. برخی انواع متداول از حملات بیماری عبارتند از:

• تشنج تونیک – کلونیک عمومی (صرع بزرگ): این نوع تشنج‌ها بر کل مغز تأثیر می‌گذارند. طی یک حمله بیماری، ماهیچه‌های بدن به شدت سفت شده و سپس مرتعش و منقبض می‌شوند (تشنج). فرد مبتلا به صرع در هنگام حملات بیماری هوشیاری خود را از دست می‌دهد (غش می‌کند)، آرواره‌هایش قفل شده، ممکن است زبان یا بخش داخلی گونه را در دهان گاز بگیرد و شاید کنترل ادرار و مثانه خود را از دست بدهد.
• صرع غایب (صرع کوچک): این نوع صرع بر کل مغز تأثیر گذاشته و فقط برای چند ثانیه طول می‌کشد. در هنگام حملات بیماری، چشم‌های فرد خیره می‌مانند، از محیط اطراف خود بی‌خبر است، ناگهان از صحبت کردن یا حرکت کردن دست می‌کشد و تغییرات جزئی در حرکت‌های ماهیچه‌ای او دیده می‌شود.
• حملات موضعی (کانونی): این حملات فقط بر یک بخش از مغز تأثیر می‌گذارند. علائم متفاوت هستند و بستگی به ناحیه‌ای از مغز دارند که حمله از آنجا شروع شده است. برای مثال، یک حلمه جزئی می‌تواند فقط تغییراتی در وضعیت احساسات و عواطف ایجاد کند و یا یک حمله دیگر می‌تواند تغییراتی در حواس ایجاد کند (مثل ایجاد توهم، بی‌حسی، سوزن سوزن شدن؛ یا برخی تغییرات در بینایی، چشایی، بویایی، لامسه یا شنوایی). این نوع حملات باعث انقباضات ماهیچه‌ای هم می‌شوند (برای مثال فرد سر خود را به شیوه‌های غیر عادی تکان می‌دهد یا پرش در یکی از دست‌ها یا پاها رخ می‌دهد). این حملات باعث شروع تشنج نیز می‌گردند. گاهی اوقات شاهد حرکت‌های تکراری در فرد هستیم، برای مثال لب‌ها یا دهانش را به طور مرتب حرکت می‌دهد یا شروع به جویدن و بلع کرده یا حرکت‌های تکراری در دستانش دارد.

معمولاً قبل از شروع حملات بیماری، فرد مبتلا به صرع احساس سرگیجه کرده یا تغییر در احساسات، تغییراتی در بینایی (مثل توهمات)، بویایی (بوهایی را احساس می‌کند که وجود ندارند) یا لامسه (بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن) را تجربه می‌کند. به این وضعیت پیش درآمد صرع یا اورا (aura) می‌گویند.

چه زمان باید با پزشک تماس گرفت؟

در موارد ذیل با پزشک تماس بگیرید:

• حملات بیماری بیشتر از 5 دقیقه طول می‌کشند.
• آسیب رساندن به خود حین حملات بیماری.
• تغییر در حالاتی که که قبل و پس از حملات احساس می‌کردید.
• بازگشت به حالت طبیعی پس از حمله بیماری بسیار طولانی‌تر از قبل شده است.
• حملات شدیدتر شده یا تکرار آن‌ها بیشتر است.
• حمله دوم بلافاصله پس از حمله اول روی می‌دهد.
• اگر باردار هستید.
• اگر مبتلا به دیابت هستید.
• اگربه صورت ناگهانی دچار سردرد، احساس ضعف و بی‌حسی دریک طرف بدن شده‌اید یا مشکلات بینایی یا صحبت کردن را دقیقاً قبل از شروع حمله بیماری تجربه کرده‌اید. این موارد می‌توانند نشانه سکته باشند.

علل صرع کدامند؟

علل بروز صرع همیشه مشخص نیستند. برخی موارد می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند:

• ژنتیک: اگر والدین یا خواهر و برادر فرد مبتلا به صرع باشند، احتمال خطر ابتلا به این بیماری در فرد بالاتر است.
• آسیب‌های وارده به سر: آسیب‌های جدی وارده به سر نیز می‌توانند منجر به صرع گردند. گاهی اوقات شروع صرع، سال‌ها پس از این گونه آسیب‌ها می‌باشد.
• عفونت: عفونت‌هایی همچون مننژیت، آنسفالیت و ایدز نیز می‌توانند خطر ابتلا به صرع را افزایش دهند.
• وضعیت‌های پزشکی: برخی وضعیت‌های پزشکی و سلامتی هم خطر ابتلا به صرع را افزایش می‌دهند؛ از جمله بیماری آلزایمر، سکته، تومورهای مغزی یا مشکلاتی که در رگ‌های خونی مغز ایجاد می‌شوند.
• مشکلات حین بارداری، زایمان و مراحل اولیه رشد: در برخی موارد عفونت‌هایی که طی دوران بارداری ایجاد می‌شوند، مشکلاتی که حین زایمان به وجود می‌آیند، نواقص مادرزادی مغز (مشکلات مغزی که هنگام تولد در نوزاد وجود دارند) یا آسیب‌هایی که به مغز نوزاد وارد می‌شوند؛ باعث بروز بیماری صرع می گردند.

چگونه صرع را تشخیص می‌دهند؟

برای تشخیص، پزشک باید سابقه پزشکی بیمار را بررسی کرده و آزمایشات عصب شناسی را انجام دهد. پزشک ممکن است انجام آزمایشاتی همچون آزمایش خون، الکتروآنسفالوگرافی یا نوار مغز (EEG)، توموگرافی کامپیوتری (CT) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)‌ را تجویز کند. بدین ترتیب پزشک می‌تواند فعالیت‌های مغز را بررسی کرده و هرگونه مشکل از جمله خونریزی یا تومورها را تشخیص دهد.

صرع چگونه درمان می‌شود؟

معمولاً با کمک دارو، صرع را درمان می‌کنند. اگر داروها به کاهش حملات بیماری کمک نکردند، پزشک انجام جراحی یا سایر درمان‌ها را پیشنهاد می‌کند. اگر پزشک علت بیماری صرع را بداند، درمان موثر را برای قطع حملات بیماری تجویز می‌کند.

در مورد داروهای درمان صرع چه نکاتی را باید بدانیم؟

داروهای تجویز شده برای این بیماری را داروهای ضدتشنج یا ضد صرع می‌نامند. پزشک بر اساس نوع حملات بیماری، تکرار دفعات حمله، سن بیمار و وضعیت عمومی سلامتی بیمار، اقدام به تجویز دارو می‌کند. پس از شروع مصرف دارو، پزشک وضعیت بیمار را از نزدیک تحت کنترل و نظارت خواهد گرفت تا میزان تأثیر و کارکرد دارو را ارزیابی کرده، عوارض جانبی را کنترل کند و همچنین از دوز مصرفی صحیح اطمینان حاصل نماید.

این داروها دارای عوارض جانبی هستند؛ از جمله خستگی، سرگیجه، ضایعات پوستی یا مشکلاتی در حافظه، تعادل یا تکلم. در صورتی که علائم افسردگی، افکار خودکشی یا ضایعات پوستیِ شدید را پس از مصرف داروها تجربه کردید؛ فوراً با پزشک تماس بگیرید.

دستورات پزشک را به طور کامل و دقیق اجرا کنید تا داروها نهایت تأثیر را داشته باشند. بدون مشورت با پزشک اقدام به قطع داروها نکنید. اگر اشتباهاً یک نوبت از داروها را فراموش کردید، فوراً با پزشک تماس بگیرید. هرگز داروی اضافی مصرف نکنید، حتی اگر تصور می‌کنید که در آستانه شروع یک حمله قرار دارید. قبل از مصرف هر داروی جدیدی (حتی ویتامین‌ها و مکمل‌ها) با پزشک مشورت کنید.

اگر مبتلا به صرع هستید، نوشیدن الکل را ترک کنید. نوشیدن الکل حملات را تشدید کرده و تأثیر داروها را کاهش می‌دهد. برخی داروها احتمال بروز حملات را افزایش می‌دهند، بنابراین قبل از شروع هر داروی جدید، با پزشک مشورت کنید.

برخی از افراد مبتلا به صرع می‌توانند مصرف دارو را قطع کنند اما این تصمیم گیری برعهده پزشک است. قبل از تصمیم گیری برای قطع مصرف داروی صرع لازم است چندین نکته مورد بررسی قرار گیرند: برای مثال سرعت کنترل حملات چگونه بوده است یا چه مدت است که حملات بیماری را تجربه نکرده‌اید و این که آیا سایر مشکلات سلامتی بیمار می‌توانند بر مشکل صرع تأثیر گزار باشند یا خیر.

در مورد جراحی و سایر درمان‌ها چه نکاتی وجود دارد؟‌

جراحی زمانی توصیه می‌شود که پزشک دقیقاً می‌داند حملات بیماری صرع مربوط به کدام ناحیه از مغز هستند و این ناحیه با عملکردهای مهمی همچون صحبت کردن، مهارت‌های زبانی یا شنوایی در ارتباط نمی‌باشد.

در برخی از موارد که بیماری صرع نسبت به دارو مقاومت نشان می‌دهد، پزشک یک نوع خاصی از درمان به نام تحریک عصب واگ را توصیه می‌کند. در این روند، یک دستگاه بسیار کوچک زیر پوست قفسه سینه قرار داده می‌شود. این دستگاه پالس‌های الکتریکی را به عصب واگ در گردن ارسال می‌کند.

یک نوع درمان برای کودکانی که به انوع خاصی از صرع مبتلا هستند و کنترل آن بسیار دشوار می‌باشد، شامل یک رژیم غذایی بسیار سخت است که در آن میزان چربی بالا بوده و میزان کربوهیدرات‌ها پائین است. این رژیم غذایی را با نام رژیم غذایی کتوژنیک می‌شناسند. این رژیم غذایی فقط باید توسط پزشک توصیه شده و کنترل یا نظارت‌های دقیق بر اجرای آن توسط پزشک انجام شود.

در همه روش‌های درمانی، از دستورات پزشک پیروی کرده و با او همکاری کنید تا بهترین روش درمانی مشخص گردد.

زمانی که حمله بیماری به یک فرد دست می‌دهد، چه کنیم؟

لازم است خانواده، دوستان و همکاران فرد مبتلا به صرع، اطلاعات ذیل را در اختیار داشته باشند. اگر فردی از اطرافیان شما مبتلا به صرع است، از نکات ذیل به عنوان یک دستورالعمل عمومی استفاده کنید:

• خونسردی خود را حفظ کنید.
• فرد مبتلا به حمله را به محل دیگر منتقل نکنید.
• سعی نکنید جلوی حرکت‌ها یا لرزش‌های بیمار را بگیرید.
• برای به هوش آوردن فرد بیمار، داد نکشید یا او را تکان ندهید.
• همه اجسامی را که ممکن است به فرد بیمار آسیب برسانند،از او دور کنید؛ از جمله اجسامی که ممکن است بر روی او سقوط کنند.
• به آرامی فرد را به پهلو بخوابانید تا مایعات داخل دهانش به بیرون سرازیر شوند.
• هرگز دهان بیمار را با فشار باز نکنید یا چیزی را داخل آن قرار ندهید.
• یک بالش نرم را زیر سر او قرار دهید.
• اغلب حملات بیماری خطرناک نبوده و منجر به مرگ نمی‌شوند. اگر مطمئن هستید و می‌دانید فردی که حمله بیماری به او دست داده، مبتلا به صرع است؛ لازم نیست با پزشک تماس گرفته یا درخواست آمبولانس کنید؛ مگر این که حمله او بیشتر از 5 دقیقه طول بکشد.
• زمانی که حمله بیماری تمام شد، نشانه‌های گیجی را در فرد ارزیابی کنید. در صورت تمایل بیمار، او را تنها بگذارید تا بخوابد.

خطرات سلامتی مرتبط با صرع کدامند؟

بیماری صرع می‌تواند خطر ابتلا به سایر مشکلات یا آسیب‌ها را افزایش دهد:

• مشکلات بارداری: حملات کنترل نشده بر جنین تأثیرگذار هستند. داروهای ضد صرع هم بر جنین تأثیر می‌گذارند. با پزشک خود در رابطه با تداوم مصرف داروی ضد صرع و همچنین مزایا یا خطرات استفاده از این داروها مشورت کنید.
• آسیب‌ها: زمانی که حمله به بیمار دست می‌دهد ممکن است به خودش آسیب برساند. این حملات ممکن است باعث سقوط از بلندی یا غرق شدن در هنگام شنا یا در وان حمام گردند. همچنین در حین رانندگی موجب بروز تصادف می‌شوند. قوانین مربوط به رانندگی افراد مبتلا به صرع در کشورهای مختلف، متفاوت هستند. اطلاعات مربوط به قوانین رانندگی برای افراد مبتلا به صرع را از منابع معتبر یا پزشک بگیرید.
• مشکلات عاطفی: افراد مبتلا به صرع دچار افسردگی یا اختلالات روانی شده و حتی به فکر خودکشی می‌افتند. با پزشک خودتان در مورد احتمال ابتلا به افسردگی یا افکار مضر صحبت کنید.
• مرگ ناگهانی و غیر منتظره درصرع: خطر مرگ ناگهانی در افرادی که مبتلا به صرع هستند البته با احتمال کم، وجود دارد؛ به ویژه کسانی که حملات مکرر داشته و بیماری آن‌ها با دارو برطرف نشده است. پزشکان هنوز نمی‌دانند که علت مرگ ناگهانی دربیماران صرعی چیست؛ اما گمان می‌رود که علت این امر مشکلات قلبی یا تنفسی باشد.

سوالاتی که لازم است از پزشک خود بپرسید:

• علت بیماری صرع چیست؟
• آیا علائم دیگری غیر از حملات و تشنج وجود دارند؟
• زمانی که کودکم تشنج می‌کند، چه کنم؟
• کدام داروها برای درمان صرع موثر هستند؟
• آیا این داروها عوارض جانبی دارند؟
• من به صرع مبتلا هستم. آیا احتمال صرع در کودکانم نیز وجود دارد؟
• آیا گروه‌های پشتیبان که بتوانند به افراد مبتلا به صرع کمک کنند، وجود دارند؟
• آیا می‌توان از بروز بیماری صرع پیش گیری کرد