پرکاری تیروئید چیست؟
پرکاری تیروئید یعنی غده تیروئید بیش از حد فعال بوده و هورمون تیروئید زیادی را تولید و آزاد میکند. غده تیروئید در بخش پیشین گردن و دقیقاً پشت سیب آدم قرار دارد. این غده هورمونهایی را برای کنترل متابولیسم بدن ترشح میکند. متابولیسم یعنی سرعت فرآیندهای بدن از جمله ضربان قلب و سرعت سوزاندن کالری. پرکاری تیروئید بر متابولیسم بدن تأثیر میگذارد. این وضعیت باعث ناآرامی، افزایش تعریق، ضربان قلب سریع، لرزش دستها، مشکلات خواب و کاهش وزن میگردد. اگر مشتاق کسب اطلاعات بیشتر درباره علائم و درمان پرکاری تیروئید هستید، با ما همراه باشید.
هم چنین می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر با مرکز خدمات درمان در منزل در منزل همراز تماس بگیرید ما در این مرکز بسیاری از خدمات پزشکی و پرستاری را با بهترین تجهیزات در منزل انجام می دهیم. مرکز همراز با اعزام پزشکان ماهر و مجرب شما را از معطلی در ترافیک های سنگین، ابتلا به عفونت های بیمارستانی و هدر رفت زمان و هزینه مصون می دارد. برای درخواست ویزیت پزشک متخصص در منزل و یا انجام آزمایش در منزل با ما تماس بگیرید.۰۹۱۲۳۰۳۹۳۱۶ – ۰۲۱۲۲۶۸۹۳۹۸
علائم پرکاری تیروئید چیست؟
پرکاری تیروئید معمولاً به تدریج شروع میشود. بنابراین ممکن است علائم آن با استرس یا سایر مشکلات سلامتی اشتباه شود. این وضعیت ممکن است طیفی از علائم را بروز دهد از جمله:
- کاهش وزن
- سریعتر شدن ضربان قلب؛ ضربان نامنظم قلب یا ضربان شدید
- ناآرامی، اضطراب یا تحریک پذیری (کج خلقی)
- لرزش (به ویژه در دستها و انگشتان)
- تغییراتی در عادات ماهانه خانمها (کاهش میزان خونروش؛ کاهش دفعات عادت ماهانه)
- افزایش حساسیت به گرما
- افزایش تعریق
- تغییراتی در الگوی دفع مدفوع
- بزرگ تر شدن غده تیروئید (گواتر) که همانند یک تورم در بخش پائین گردن دیده میشود
- خستگی
- ضعف عضلانی
- مشکلات خواب
- افزایش اشتها
این علائم در بزرگسالان خفیفتر است؛ برای مثال؛ افزایش سرعت ضربان قلب، افزایش تعریق و خسته شدن حین فعالیتهای عادی.
اگر پرکاری تیروئید به واسطه بیماری گریوز ایجاد شده باشد احتمالاً با مشکلات چشم ناشی از گریوز (افتالموپاتی گریوز) نیز مواجه خواهید شد. این اختلال بر چشمان فرد تأثیر میگذارد. فرد مبتلا علائم این وضعیت را قبل، در حین یا پس از بروز علائم پرکاری تیروئید تجربه خواهد کرد. در افتالموپاتی گریوز؛ ماهیچههای پشت چشم متورم شده و کره چشم را به سمت جلو فشار میدهند. در اغلب موارد؛ کره هر دو چشم جلوتر از وضعیت عادی قرار میگیرد. سطح جلویی کره چشم خشک، قرمز و متورم خواهد شد. در این حالت؛ بیمار اشک ریزش زیاد یا احساس ناراحتی در چشم دارد، نسبت به نور حساس شده، دید او تار گردیده یا دوبینی پیدا میکند و حرکات چشم کمتر از حد معمول میباشد.
علل پرکاری تیروئید چیست؟
در بیش از ۷۰ درصد موارد؛ پرکاری تیروئید به واسطه یک اختلال خود ایمنی (اتوایمیون) به نام بیماری گریوز ایجاد میشود. به طور طبیعی؛ آنتی بادیهایی که توسط سیستم ایمنی تولید میشوند؛ بدن را در برابر ویروسها، باکتریها و سایر مواد خارجی حفاظت میکنند. یک بیماری خود ایمنی یعنی سیستم ایمنی؛ آنتی بادیهایی را ترشح میکند که به بافتها یا ارگانهای خود بدن حمله میکنند. در بیماری گریوز؛ آنتی بادیهای تولید شده توسط سیستم ایمنی باعث تحریک تیروئید میشوند و در نتیجه این غده هورمونهای بیشتری را تولید میکند. پزشکان معتقدند که بیماری گریوز ارثی است. این بیماری در بین خانمهای جوان شایعتر است.
دو علت دیگر پرکاری تیروئید عبارتند از:
- گره (ندول)های تیروئیدی پرکاری: یک یا چند گره یا توده در غده تیروئید رشد کرده و فعالیت زیادی دارند بنابراین میزان ترشح هورمون در آنها بیشتر است.
- التهاب غده تیروئید (تیروئیدیت): یک مشکل در سیستم ایمنی یا یک عفونت ویروسی نیز میتواند باعث التهاب غده تیروئید گردد؛ در نتیجه این غده هورمون تیروئیدی بیشتری را تولید کرده و به داخل جریان خون روانه میکند.
پزشک چگونه تشخیص میدهد که به پرکاری تیروئید مبتلا شدهام؟
اگر علائم پرکاری تیروئید را تجربه میکنید؛ پزشک در معاینات خود موارد ذیل را بررسی میکند: بزرگ شدن غده تیروئید، ضربان سریع قلب، مرطوب بودن پوست، تغییرات در چشمها و لرزش خفیف دستها یا انگشتان. سپس برای تأئید تشخیص باید آزمایشاتی انجام گردیده و میزان هورمون تیروئید در خون اندازه گیری شود.
اگر پرکاری تیروئید در آزمایشات تأئید گردد؛ پزشک دستور انجام اسکن تیروئید میدهد تا مشخص شود آیا همه غده تیروئید تحت تأثیر قرار گرفته است (یعنی بیماری گریوز) یا فقط بخشی از آن به صورت پرکاری گرههای تیروئید تحت تأثیر قرار گرفته است و یا شاید التهاب در تیروئید (تیروئیدیت) باشد.
همچنین ممکن است پزشک تست جذب ید رادیواکتیو را پیشنهاد کند تا میزان توانایی غده تیروئید در جذب ید تعین گردد. اگر میزان جذب ید توسط غده تیروئید بسیار بالا باشد؛ یعنی غده تیروئید هورمون بیشتری تولید میکند بنابراین فرد مبتلا به بیماری گریوز یا پرکاری گرههای تیروئید میباشد. پائین بودن توانایی غده تیروئید در جذب ید یعنی یک التهاب در این غده (تیروئیدیت) منجر به پرکاری تیروئید شده است.
درمان پرکاری تیروئید چگونه است؟
درمانهای متعددی برای پرکاری تیروئید وجود دارند. پزشک میتواند بر اساس سن بیمار، وضعیت فیزیکی، علت بروز پرکاری تیروئید و شدت آن؛ بهترین گزینه درمانی را انتخاب کند.
- ید رادیواکتیو: ید رادیواکتیو خوراکی است و پس از ورود به جریان خون توسط سلولهای پرکار تیروئید جذب میشود. ید رادیواکتیو باعث کاهش سطح هورمون تیروئید در بدن میگردد. علائم طی3 الی 6 ماه پس از مصرف کاهش مییابند. معمولاً نتیجه نهایی این درمان؛ کاهش فعالیت دائمی (کم کاری تیروئید) میباشد اما این مشکل را نیز میتوان با کمک مکملهای تیروئید درمان کرد. اگرچه تردیدهایی در زمینه مواد رادیواکتیو وجود دارند اما این درمان حدود 60 سال است که اجرا میشود و هیچ مشکلی به وجود نیاورده است. بسیاری از بزرگسالان مبتلا به پرکاری تیروئید به راحتی با روش ید رادیواکتیو درمان میشوند.
- داروهای آنتی تیروئید: این داروها با کاهش توانایی تیروئید در ترشح هورمون تیروئید؛ مشکل پرکاری را برطرف میکنند. علائم از حدود 6 الی 12 هفته پس از درمان کاهش مییابند اما این درمان باید حداقل یک سال ادامه یابد.
- جراحی: پرکاری تیروئید را میتوان با کمک جراحی غده تیروئید هم برطرف کرد. بیمار پس از جراحی مبتلا به کم کاری تیروئید میشود بنابراین باید مکملهای هورمون تیروئید مصرف کند تا سطح هورمون را در وضعیت عادی نگهدارد.
- بتا بلاکرها: مهم نیست از چه روش درمانی استفاده میکنید؛ پزشک داروهای بتابلاکر را برای شما تجویز میکند تا سرعت و شدت ضربان قلب؛ لرزش و ناآرامی بیمار را کاهش دهد. مصرف آن تا زمانی که سطح هورمون تیروئید به وضعیت عادی بازگردد ادامه مییابد.
آیا عوارض یا عواقب خاصی وجود دارند که باید از آنها اطلاع داشته باشم؟
اگر پرکاری تیروئید درمان نشود منجر به بروز سایر مشکلات سلامتی میگردد؛ از جمله:
- مشکلات قلبی: ممکن است این عارضه به بروز مشکلاتی از قبیل ضربان سریع قلب، اختلال در ریتم ضربان قلب (فیبریلاسیون دهلیزی) یا نارسائی احتقانی قلب منجر شود.
- شکنندگی استخوانها (استئوپروز): افزایش بیش از حد هورمون تیروئید بر توانایی بدن در جذب و استفاده از کلسیم در استخوانها تأثیر میگذارد. باید میزان کلسیم کافی در رژیم غذایی وجود داشته باشد تا از بروز استئوپروز پیش گیری گردد.
- مشکلات چشم به واسطه افتالموپاتی گریوز. برای بهبودی و تسکین این علائم باید:
- از کمپرس سرد بر روی چشمها استفاده کرد.
- از عینک آفتابی استفاده کرد.
- از قطرههای نرم کننده چشم استفاده کرد.
- هنگام خواب باید سر را بالاتر از بدن قرار داد تا جریان خون به سمت سر کاهش یابد.
- پوست قرمز و متورم در ناحیه ساق پا یا پا به واسطه بیماری گریوز. میتوانید از پمادهای بدون نسخه حاوی هیدروکورتیزون برای کاهش ناراحتی استفاده کنید.
- بحران مسمومیت تیروئیدی (تیروتوکسیکوز): وخامت ناگهانی علائم پرکاری تیروئید که منجر به تب، ضربان تند قلب و حتی هذیان میگردد (علائم هذیان عبارتند از کاهش سطح هوشیاری و حضور ذهن؛ بیقراری و آشفتگی). اگر با چنین وضعیتی مواجه شدید، فوراً نزد پزشک بروید.
سوالاتی که لازم است از پزشک خود بپرسید:
- علت احتمالی پرکاری تیروئید در من چیست؟
- آیا به بیماری گریوز مبتلا شدهام؟
- نتیجه آزمایشهای خون من چیست؟ این نتایج چه معنایی دارند؟
- بهترین گزینه درمانی برای من چیست؟ آیا به دارو نیاز دارم؟ برای چه مدت؟
- آیا به جراحی نیاز دارم؟
- این گزینههای درمانی توام با چه خطراتی است؟
- احتمالاً چه زمانی از علائم بیماری خلاص میشوم؟
- آیا عوارضی در من ایجاد خواهد شد؟ چه کنم تا خطر عوارض بیماری را کاهش دهم؟
خدمات پزشکی همراز شامل
ویزیت پزشک عمومی متخصص عفونی- داخلی – بیهوشی- قلب- جراح- روانپزشک و انجام پروسیجرهای پزشکی در منزل
خدمات پیرا پزشکی شامل
فیزیوتراپی- کاردرمانی- گفتاردرمانی- مامائی
فروش و اجاره تجهیزات پزشکی شامل
تخت برقی و بیمارستانی – تشک مواج سلولی و تخم مرغی –دستگاه اکسیژن ساز- کپسول اکسیژن – پالس اکسیمتر- ونتیلاتور- مانیتور- بای پپ- آمبوبگ- لارنگسکوپ- کیف احیا- فشارسنج- ویلچر- واکر- عصا – فتوتراپی
خدمات آزمایشگاهی شامل
انواع مختلف نمونه گیری ( خون –سپتوم- زخم- کووید 19-IGM- IGG) در منزل
خدمات پرستاری و کمک پرستاری
کنترل علائم حیاتی – سرم تراپی- تزریقات – کنترل قند خون و بخیه – گچ گیری- بازکردن گچ- سونداژ- سوند بینی و معده –شستشوی گوش- پانسمان ساده – پانسمان سوختگی – پانسمان زخم بستر- پانسمان پای دیابتی
ارائه خدمات ICU و CCU و POST ICU
ارائه خدمات پاراکلینیکی شامل
انجام سونوگرافی و ماموگرافی در منزل
