درمان عفونت ادرار در خانه

عفونت مجاری ادرار چیست؟

رفع عفونت مجاری ادرار: عفونت مجاری ادرار (UTI) یعنی ایجاد یک عفونت در مجاری ادرار. مجاری ادرار شامل کلیه‌ها، مثانه و مجرای خروج ادرار (پیشابراه) هستند. کلیه‌ها، 2 ارگان لوبیا شکل هستند که در محاذات ستون فقرات در بخش پائینی پشت قرار گرفته‌اند. زمانی که خون در کلیه‌ها به جریان می‌افتد، همه مواد زائد آن توسط کلیه تصفیه شده و به صورت ادرار در مثانه جمع می‌شود. مثانه یک ارگان بادکنک شکل است که ادرار را در خود نگه می‌دارد. مجرای خروج ادرار (پیشابراه)، لوله‌ای است که ادرار را از مثانه به سمت خارج بدن هدایت می‌کند.

چه علائمی نشانگر ابتلا به عفونت مجاری ادرار هستند؟

علائم احتمالی عبارتند از:

• سوزش یا درد هنگام ادرار
• احساس اضطرار دفع ادرار (البته بیشتر از حد نرمال)
• احساس اضطرار برای دفع ادرار اما بدون دفع ادرار
• ترشح اندکی از ادرار
• ادرار غیر شفاف، تیره رنگ، بدبو یا وجود خون در ادرار

گاهی اوقات میکروب‌ها در مجاری ادرار رشد کرده اما هیچ‌یک از علائم فوق الذکر در بیمار مشاهده نمی‌شود. این حالت، «آلوده شدن بدون علامت به باکتری» نامیده می‌شود. پزشک می‌تواند با انجام آزمایش این مسئله را دریابد. «آلوده شدن بدون علامت به باکتری» را در خانم‌های باردار باید فوراً درمان کرد اما این کار برای سایر خانم‌ها ضرورتی ندارد.

هر فرد ممکن است به هر دلیلی دسترسی به دکتر حضوری نداشته باشد و شرایط برایش انقدر استرس آور باشد که نیاز به تشخیص پزشک داشته باشد اگر شما ساکن تهران هستید در هر ساعت از شبانه روز می توانید با مرکز درمان در منزل همراز تماس گرفته و از خدمات ویزیت پزشک در منزل استفاده نمایید شرکت همراز در سریع ترین زمان پزشک به محل شما اعزام می کند برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید: 09123039316 – 02166563834 – 02122689398

چگونه دریابیم که کودک به عفونت مجاری ادرار مبتلا شده است؟

علائم ابتلا در کودکان مشابه با علائم فوق الذکر است اما برخی از علائم دیگر عبارتند از:

• تب
• اسهال
• استفراغ
• بی‌قراری و نق نق کردن
• کاهش فعالیت
• درد شکم
• درد پشت
• خیس کردن لباس حتی در کودکانی که کنترل ادرار را آموخته‌اند

 چه عواملی باعث عفونت مجاری ادرار می‌شوند؟

عفونت مجاری ادرار به واسطه باکتری‌هایی که به مجاری ادرار راه یافته‌اند، ایجاد می‌شود. مجاری ادرار شامل کلیه‌ها، مجاری انتقال دهنده ادرار از کلیه‌ها به مثانه (حالب‌ها)، مثانه و مجرای خروج ادرار (پیشابراه) هستند. هر یک از این مجاری ممکن است دچار عفونت شوند اما معمولاً عفونت در مثانه و مجرای خروج ادرار شایع‌تر است.

چرا عفونت مجاری ادرار در زنان شایع‌تر از مردان است؟

زنان بیشتر به عفونت مجاری ادرار دچار می‌شوند چون باکتری راحت‌تر به مثانه آن‌ها راه می‌یابد. مجرای خروج ادرار (که مجرای ورودی به دستگاه ادرار است) در زنان کوتاه‌تر از مردان است، بنابراین باکتری فاصله کوتاه‌تری را برای رسیدن به مثانه طی می‌کند.

در زنان، مجرای خروج ادرار نزدیک مقعد است، بنابراین باکتری‌های مقعد به راحتی به سمت مجرای خروج ادرار حرکت کرده و باعث عفونت می‌شوند. اگر پس از اجابت مزاج (دفع مدفوع) خود را از عقب به سمت جلو بشویید و خشک کنید، احتمال عفونت با باکتری‌های مقعد بیشتر می‌شود. بنابراین بهتر است پس از دفع مدفوع همیشه خود را از جلو به سمت عقب بشویید و خشک کنید. این کار را به فرزندان خود هم آموزش دهید.

روابط جنسی هم باعث بروز عفونت در مجاری ادرار می‌شوند، چون باکتری‌ها به داخل مجرای ادرار رانده می‌شوند. استفاده از برخی وسایل پیش گیری از بارداری (مثل دیافراگم) هم باعث عفونت می‌شوند چون این وسیله و موارد مشابه به مجرای دفع ادرار فشار آورده و تخلیه کامل مثانه را دشوار می‌سازند. ادراری که در مثانه باقی می‌ماند، احتمال رشد باکتری‌ها را بیشتر کرده و در نهایت منجر به عفونت می‌گردد.

عفونت‌های مکرر مجاری ادرار ممکن است به دلیل تغییراتی در باکتری‌های طبیعی واژن عارض شود. شستن واژن با مواد ضد باکتری، استفاده از مواد کشنده اسپرم و برخی آنتی بیوتیک‌های خوراکی خاص، ممکن است تغییراتی در باکتری‌های واژن ایجاد کنند. تا حد ممکن از این موارد پرهیز کنید. یائسگی هم تغییراتی در باکتری‌های واژن ایجاد کرده و احتمال بروز عفونت‌های مجاری ادرار را بالا می‌برد. مصرف استروژن این مشکل را حل می‌کند اما این کار برای همه مناسب نیست.

 برای عفونت اداری چه نوع آزمایش‌هایی را باید انجام دهید؟

پزشک معمولاً می‌تواند علت درد را بر اساس توصیف علائم و انجام معاینات فیزیکی تشخیص دهد. آزمایش ادرار هم به پزشک کمک می‌کند تا نوع عفونت را مشخص کند.

معمولاً یک نمونه ادرار را به آزمایشگاه می‌فرستند تا بررسی‌های کافی برای تشخیص عفونت انجام شود.

 درمان عفونت مجاری ادرار چگونه است؟

اگر بیمار مرد یا زن سالم (و غیر باردار) باشد، مصرف چندروزه آنتی بیوتیک، عفونت مجاری ادرار را درمان خواهد کرد. اما اگر بیمار باردار، باشد باید داروهایی که برای سلامت مادر و جنین خطرناک نباشد، تجویز گردد. معمولاً علائم بیماری پس از 1 تا 2 روز مصرف دارو برطرف می‌شوند. لازم است دستورات پزشک را هنگام مصرف دارو کاملاً رعایت کنید. حتی زمانی که احساس بهبود کردید، مصرف دارو را قطع نکنید. قطع زودهنگام دارو باعث کاهش اثربخشی درمان می‌گردد.

پزشک می‌تواند در ابتدای درمان و تا زمان تأثیر آنتی بیوتیک‌ها، داروهایی را برای بی‌حس کردن مجاری ادرار تجویز کند تا بیمار احساس راحتی بیشتری کند. برخی از این داروها رنگ ادرار را به نارنجی تغییر می‌دهند. این مسئله کاملاً طبیعی است، نگران نشوید.

چگونه بدانیم درمان موثر نبوده است؟

اگر درمان موثر واقع نشود، علائم برطرف نشده، بدتر می‌شوند و یا علائم جدیدی در بیمار ظاهر می‌شوند. اگر تب (بیشتر از 38 درجه)، لرز، درد در ناحیه پائین شکم، حالت تهوع و یا استفراغ دارید، فوراً با پزشک تماس بگیرید. اگر پس از مصرف دارو به مدت 3 روز همچنان احساس سوزش هنگام دفع ادرار دارید، فوراً با پزشک تماس بگیرید. اگر باردار هستید و احساس انقباض می‌کنید، فوراً با پزشک تماس بگیرید.

اگر به طور مکرر به عفونت مجاری ادرار مبتلا می‌شویم، چه کنیم؟

اگر سالانه 3 بار یا بیشتر به عفونت مجاری ادرار مبتلا می‌شوید، پزشک باید یک برنامه پیشگیرانه آنتی بیوتیک برای شما در نظر بگیرد. دوز پائینی از آنتی بیوتیک که هر روزه مصرف شود، تعداد عفونت‌ها را کاهش می‌دهد. اگر روابط جنسی باعث بروز عفونت مجاری ادرار می‌شوند، پزشک به شما توصیه خواهد کرد که پس از رابطه جنسی آنتی بیوتیک استفاده کنید.

اگر عفونت مجاری ادرار در کودکان به صورت مکرر باشد، چه کنیم؟

پزشک ابتدا مشکلات آناتومیک (فیزیکی) را بررسی می‌کند تا علت تکرار عفونت مجاری ادرار در کودک را تعیین کند تا در صورت نیاز با جراحی برطرف شوند. برخی از کودکان که مبتلا به مشکلات کلیه یا مثانه هستند باید تا آخر عمر دارو مصرف کنند تا به عفونت‌های مجاری ادرار مبتلا نشوند. معمولاً این داروها به صورت روزی یک بار مصرف می‌شوند

آیا عفونت مجاری ادرار باعث آسیب جدی به کلیه‌ها می‌شود؟

گاهی اوقات بله. بنابراین زمانی که بزرگسالان یا کودکان به عفونت مجاری ادرار مبتلا می‌شوند باید فوراً به پزشک مراجعه کرده و در پی درمان باشند.

من باردار هستم. عفونت مجاری ادرار من چه تأثیری بر جنین می‌گذارد؟

اگر مبتلا به عفونت مجاری ادرار باشید و آن را درمان نکنید، عفونت به کلیه‌های شما سرایت می‌کند. عفونت‌های کلیه می‌توانند باعث زایمان زودرس شوند. خوشبختانه عفونت‌های بدون علامت مثانه و نیز «آلوده شدن بدون علامت به باکتری» را معمولاً می‌توان به راحتی تشخیص داد و قبل از سرایت به کلیه‌ها آن را درمان کرد. اگر این عفونت‌ها به موقع شناسایی و درمان شوند به جنین آسیبی وارد نمی‌شود.

نکاتی در مورد پیش گیری از عفونت‌های مجاری ادرار

• آب کافی بنوشید تا باکتری‌ها از بدن دفع شوند. نوشیدن عصاره کرنبری cranberry (میوه‌ای به نام قره قاط) نیز به کاهش احتمال عفونت‌های مجاری ادرار کمک می‌کند. اما اگر داروی وارفارین استفاده می‌کنید، قبل از نوشیدن عصاره کرنبری برای پیش گیری از عفونت مجاری ادرار، با پزشک مشورت کنید تا میزان دوز وارفارین تنظیم شده یا آزمایش خون در دفعات بیشتری برایتان در نظر گرفته شود.
• هرگز ادرار را در مثانه نگه ندارید. به محض اینکه احساس اضطرار کردید، ادرار را تخلیه کنید. برخی کودکان به موقع به توالت نمی‌روند و ادرار را نگه می‌دارند. اگر کودک شما نیز همین‌گونه رفتار می‌کند به او بیاموزید که چند بار در روز ادرار خود را تخلیه کند.
• همیشه پس از دفع مدفوع، خود را از جلو به عقب بشوئید و خشک کنید. این کار را به کودکان هم آموزش دهید.
• پس از روابط جنسی ادرار کنید تا باکتری‌ها به بیرون از مجاری ادرار هدایت شوند.
• اگر قبل از روابط جنسی احساس خشک بودن می‌کنید، از اندکی ژل نرم کننده (مثل ژل K-Y) استفاده کنید.
• اگر به طور مکرر به عفونت‌های مجرای ادرار دچار می‌شوید، از دیافراگم بعنوان پیش گیری از بارداری استفاده نکنید. با پزشک مشورت کنید تا روش‌های پیش گیری دیگری را به شما معرفی کند.
• در وان پر از حباب‌های صابون دراز نکشید، چه خودتان و یا فرزندانتان.
• لباس‌های راحت با سایز مناسب بپوشید (حتی لباس‌های زیر). برای فرزندانتان هم لباس‌های راحت با سایز مناسب انتخاب کنید.
• اگر ختنه نشده‌اید، پوست ختنه گاه را به طور مرتب بشوئید. اگر پسرتان ختنه نشده است به او نیز یاد بدهید که چگونه باید پوست ختنه گاه را بشوید.

سوالاتی که لازم است از پزشک خود بپرسید:

• آیا به آزمایشات خاصی نیاز دارم مثلاً آزمایش تجزیه ادرار؟
• علت احتمالی عفونت ادراری من چیست؟
• آیا به دارو نیاز دارم؟ آن‌ها را چگونه باید مصرف نمایم؟
• عوارض احتمالی داروهای مصرفی ام چیست؟
• با شروع درمان، چه زمانی باید انتظار فروکش کردن علائم خود را داشته باشم؟
• چه علائمی موید این مطلب هستند که عفونت ادراری من در حال بدتر شدن است؟ در این صورت چه اقدامی باید کرد؟
• مرتب دچار عفونت ادراری می‌شوم. برای پیش گیری چه کنم؟
• آیا لازم است آنتی بیوتیک جهت پیش گیری مصرف کنم؟ در این صورت، آیا باید نگران مقاومت دارویی باشم؟
• کودکم مرتب عفونت ادراری می‌گیرد. آیا علت آن می‌تواند یک مشکل آناتومیک باشد؟