هپاتیت چیست؟
هپاتیت یک اصطلاح عمومی برای التهاب کبد است. بطور کلی، کبد محصولات زائد موجود در خون را تجزیه میکند. اما زمانی که کبد ملتهب میشود نمیتواند کار خود را درست انجام داده و در نتیجه بدن نمیتواند از شرّ محصولات زائد خلاص شود. همین امر باعث تجمع مواد زائد در بافتها و خون میگردد. علل مختلفی برای هپاتیت ذکر شدهاند. شایعترین علل هپاتیت، عفونت با یکی از 5 نوع ویروس هپاتیت میباشد (A, B, C, D or E) که در ادامه این مقاله به علائم و درمان هپاتیت C پرداخته ایم.
کاهش خونرسانی به کبد، سموم، اختلالات خود ایمنی، مصرف بیش از حد الکل، آسیبهای وارده به کبد و مصرف برخی داروهای خاص نیز باعث هپاتیت میگردند. با شیوع کمتر عفونتهای ویروسی مانند مونونوکلئوزیس یا سیتومگالوویروس نیز باعث هپاتیت میشوند. دو دسته بندی اصلی برای هپاتیت انجام شده است: هپاتیت حاد (کوتاه مدت) و هپاتیت مزمن (بیش از 6 ماه). هپاتیت حاد در بسیاری از افراد به مدت چند روز یا چند هفته طول میکشد. اما گاهی اوقات این التهاب از بین نمیرود. زمانی که التهاب در مدت 6 ماه برطرف نشود، آن را هپاتیت مزمن مینامند.
طرح درمان در منزل همراز می تواند هر گونه خدمات پزشکی و پرستاری ( انجام آزمایش و نمونه گیری در منزل – ویزیت پزشک متخصص /عمومی – دندانپزشکی و… ) را در منزل از ما دریافت نمایید مرکز همراز در تهران کمتر از یک ساعت به شما می رسند برای دریافت اطلاعات بیشتر و استفاده از خدمات درمانی در منزل با ما تماس بگیرید: ۰۹۱۲۳۰۳۹۳۱۶ – ۰۲۱۲۲۶۸۹۳۹۸
هپاتیت C چیست؟
هپاتیت C، یک نوع عفونت شدید کبدی است که به واسطه ویروس هپاتیت C ایجاد میشود. این بیماری از شخصی به شخص دیگر سرایت میکند و راه سرایت آن از طریق تماس با خون میباشد. بسیاری از افراد مبتلا به هپاتیت C برای چندین سال، هیچ علامتی را تجربه نمیکنند. اما به طور معمول هپاتیت C یک بیماری مزمن است (یعنی برطرف نمیشود). اگر به هپاتیت C مبتلا شدهاید باید تحت معاینات دقیق پزشکی قرار گیرید چون این بیماری میتواند منجر به سیروز کبد (تشکیل بافت همبند جوشگاهی)و سرطان کبد گردد. سیروز کبد ناشی از هپاتیت C یکی از علل اصلی نارسایی کبد است. در این صورت بیمار به پیوند کبد نیاز دارد.
علائم هپاتیت C کدامند؟
بسیاری از افراد مبتلا به هپاتیت C هیچ علامتی را تجربه نمیکنند. علائم پس از مدتی طولانی که ویروس در بدن باشد ظاهر میشوند. برخی افراد علائمی بسیار خفیف – مشابه با علائم آنفلوآنزا – را به مدت 2 هفته تا 6 ماه پس از آلوده شدن به ویروس تجربه میکنند. این علائم عبارتند از:
- خستگی خفیف
- درد در ناحیه مفاصل و ماهیچهها
- حالت تهوع
- کاهش اشتها
- حساسیت در ناحیه کبد
با پیشرفت بیماری هپاتیت C آسیبهای جدی به کبد وارد میشود. در بسیاری از موارد، هیچ علائمی مشاهده نمیشود تا اینکه بیماری به طور کامل پیشرفت کرده باشد. علائم هپاتیت C در زمان ظهور علائم عبارتند از:
- خستگی
- حالت تهوع
- استفراغ
- کاهش اشتها
- یرقان (زرد شدن پوست و سفیدی چشمها)
- تب خفیف (حداکثرتا 39°C)
علت هپاتیت C چیست و چگونه این بیماری سرایت میکند؟
بیماری هپاتیت C به واسطه آلوده شدن به ویروس هپاتیت C ایجاد میشود. این ویروس به واسطه تماس با خون از فردی به فرد دیگر منتقل میگردد. استفاده از سوزنهای مشترک با فرد مبتلا به این بیماری برای تزریق داخل وریدی مواد مخدر، یکی از راههای سرایت بیماری است. فرورفتن سوزن آلوده (که قبلاً برای فرد مبتلا استفاده شده است) به دست کارکنان مراقبتهای پزشکی (پرستاران، تکنیسینهای آزمایشگاه و پزشکان)، باعث ابتلای آنها به این بیماری میگردد. افرادی که قبل از سال 1992 خون دریافت کردهاند یا جراحی پیوند اعضا انجام دادهاند، در خطر ابتلا به این بیماری بودهاند (در سال 1992 پیشرفتهای چشمگیری در تکنولوژی بررسی فرآوردههای خون حاصل شده است).
تنها راه سرایت هپاتیت C این است که فرد در تماس مستقیم با خون آلوده قرار داشته باشد، یعنی بیماری هپاتیت C به شیوههای عادی به سایر افراد منتقل نمیشود. برای مثال عطسه کردن، سرفه کردن، دست دادن با دیگران، در آغوش گرفتن، بوسیدن، استفاده از لوازم غذاخوری یا لیوان، شنا کردن در استخر، استفاده از توالتهای عمومی یا لمس دستگیره در؛ باعث انتقال این بیماری نمیشود.
من تاکنون تزریق داخل وریدی مواد مخدر نداشتهام و هرگز هیچ سوزن آلودهای به طور تصادفی به دست من فرو نرفته است. پس چگونه به هپاتیت C مبتلا شدهام؟
معمولاً هپاتیت C از راه تماس مستقیم با خون فرد مبتلا به این بیماری، به فرد دیگر سرایت میکند. این روند از طریق استفاده از سوزنهایی که برای تاتو یا سوراخ کردن گوش استفاده میشوند هم امکانپذیر است. در برخی موارد نادر، هپاتیت C از طریق مادر به جنین سرایت میکند. این ویروس از طریق روابط جنسی یا استفاده از تیغ اصلاح صورت آقایان یا مسواک هم سرایت میکند، اگرچه این موارد بسیار نادر هستند. در موارد بسیاری، علت اصلی سرایت هپاتیت C یافت نشده است.
آیا بیماری هپاتیت C از فرد آلوده به سایرین سرایت میکند؟
بله. زمانی که فرد به بیماری هپاتیت C دچار میشود، احتمال انتقال آن به دیگران وجود دارد. اگر مبتلا به هپاتیت C هستید، هرگز نمیتوانید خون اهدا کنید. باید از استفاده مشترک از برخی لوازم شخصی مثل تیغ اصلاح یا مسواک بپرهیزید اگرچه احتمال سرایت این بیماری از این طرق بسیار نادر است. اگر مبتلا به بیماری هپاتیت C هستید، هنگام رابطه جنسی همیشه از کاندوم استفاده کنید و از طرف مقابل بخواهید آزمایشهای این بیماری را انجام دهد تا مشخص گردد به این بیماری مبتلا نشده باشد.
اگر قصد دارید بچه دار شوید، با پزشک مشورت کنید. این ویروس به راحتی از مادر به جنین سرایت نمیکند اما رعایت احتیاطهای لازم ضروری است. اگر قصد دارید بچه دار شوید، هرگز حین قاعدگی ماهانه رابطه جنسی برقرار نکنید چون ویروس هپاتیت C از طریق خون قاعدگی راحتتر منتقل میشود.
آیا درمان خاصی برای هپاتیت C وجود دارد؟
هنوز هیچ درمان قطعی برای هپاتیت C ذکر نشده است اما معمولاً پس از مصرف داروها به مدت 6 ماه تا 1 سال، بسیاری از بیماران (۴۵ تا ۷۵ درصد) مشکلات بیشتری را به دلیل بیماری تجربه نمیکنند. اگر به هپاتیت C مبتلا هستید باید برای یافتن درمان مناسب با پزشک مشورت کنید.
روش درمانی استاندارد برای هپاتیت C، عبارتست از مصرف ترکیبی از داروهای ضد ویروس. پزشک میتواند یک دوره کامل از این داروها را برای بیمار تجویز کرده و پس از تکمیل دوره درمان، سطح ویروس هپاتیت C را در خون اندازه گیری کند. اگر باز هم میزان ویروس در خون بیمار بالا باشد، پزشک دوره دیگری از دارو درمانی را تجویز میکند.
در صورت ابتلا به هپاتیت C، چگونه از خود مراقبت کنیم؟
رعایت عادتهای بهداشتی خوب برای افراد مبتلا به هپاتیت C ضروری است، علی الخصوص پرهیز از مصرف الکل و برخی داروها و مواد مخدر که فشار زیادی را بر کبد تحمیل میکنند. لازم است رژیم غذایی سالم داشته و ورزش کردن را به طور مرتب دنبال کنید. برای آگاهی از رژیم غذایی و ورزشهای مناسب، با پزشک خانواده خود مشورت کنید.
در مورد مصرف هرگونه دارو با پزشک مشورت کنید، از جمله داروهای بدون نسخه که از داروخانه تهیه میکنید. بسیاری از داروها در کبد تجزیه میشوند و باعث افزایش سرعت تخریب کبد میگردند، از جمله استامینوفن. لازم است مصرف الکل را محدود کنید چون الکل پیشرفت بیماریهای کبد (از جمله هپاتیت C) را تسریع میکند. نوشیدن الکل به میزان کم شاید بی ضرر باشد اما ابتدا با پزشک مشورت کنید.
عوارض جانبی داروهای درمان هپاتیت C کدامند؟
برخی عوارض جانبی داروهای درمان هپاتیت C عبارتند از:
- حالت تهوع
- استفراغ
- تب
- خستگی
- افسردگی
عوارض جانبی معمولاً در هفتههای اول درمان شدیدتر هستند اما به مرور ایام کاهش مییابند. اگر نمیتوانید عوارض جانبی را تحمل کنید با پزشک مشورت کنید. او روشهایی را برای کاهش تأثیرات عوارض جانبی پیشنهاد خواهد کرد؛ برای مثال اگر داروها تهوع آور هستند میتوانید آنها را دقیقاً قبل از خواب مصرف کنید.
اما اگر عوارض جانبی مصرف داروهای هپاتیت C بسیار وخیمتر از علائم خود بیماری باشند، ممکن است بیمار تمایل پیدا کند مصرف آنها را قبل از تکمیل دوره درمان، قطع کند. اما بخاطر داشته باشید که اگر نتوانید از التهاب مزمن کبد پیش گیری کنید، در آینده با مشکلات و بیماری سختتری مواجه خواهید شد. هرگز بدون مشورت و توصیه پزشک، اقدام به قطع مصرف داروها نکنید.
درمان دارویی برای چه کسی ضروری است؟
انتخاب شیوه درمان بستگی به بیمار و پزشک دارد. به دلیل عوارض جانبی، تصمیم گیری در خصوص درمان دارویی دشوار است. پزشک باید همه علائم را با دقت بررسی کرده و میزان گسترش ویروس در بدن را ارزیابی نماید. قبل از تصمیم گیری در خصوص درمان دارویی برای بیماری هپاتیت C، ارزیابی سطح کلی سلامت بیمار و همچنین نتایج آزمایش خون و نمونه برداری از کبد ضروری است.
چگونه دریابیم که درمان موثر بوده است؟
هدف کلی درمان کاهش میزان ویروس هپاتیت C در خون است، به گونه ای که پس از 24 هفته بعد از شروع درمان دیگر قابل شناسایی نباشد. میزان ویروسهای موجود در خون را «بار ویروسی» مینامند. در پایان درمان، پزشک باید «بار ویروسی» خون را اندازه گیری کرده و سطح سلامت کبد را ارزیابی نماید. در این خصوص، شاید لازم باشد همه آزمایشاتی را که اولین بار برای تشخیص هپاتیت C انجام شدهاند، تکرار کرد.
اگر تعداد ویروس به اندازهای کم باشد که نتوان آنها را اندازه گیری کرد، ویروس را غیرقابل شناسایی اعلام میکنند. اگر تعداد ویروسهای موجود در خون تا 6 ماه پس از پایان درمان در همین سطح باقی بماند، وضعیت بیمار را پاسخ پایدار ویرولوژیک (SVR) اعلام میکنند. احتمال بروز مشکلات کبدی جدی در آینده در افرادی که در این وضعیت طبقه بندی میشوند، بسیار کم است.
اگر درمان نتواند بار ویروس را در خون کاهش دهد یا اگر بیمار در وضعیت پاسخ پایدار ویرولوژیک (SVR) قرار نگیرد، پزشک باید گزینههای دیگر درمانی را لحاظ کند. برای مثال، اگر در دوره اول درمان به نتایج دلخواه نرسید، لازم است پزشک دوره دوم درمان را شروع کند. حتی زمانی که درمان نتواند بیماری فعال کبدی را مهار کند، کاهش بار ویروسی خون و همچنین کنترل التهاب مزمن کبد، باعث میشوند که به مدت طولانیتری احساس بهبودی داشته باشید.
چگونه میتوان با احساس ناخوشایند ابتلا به بیماری هپاتیت C کنار آمد؟
کنار آمدن با مشکل ابتلا به بیماری هپاتیت C چندان راحت نیست. بیمار احساس ناراحتی، وحشت یا خشم داشته و گاهی اوقات نمیتواند باور کند که به این بیماری دچار شده است. اینگونه احساسات برای فرد بیمار کاملاً عادی هستند اما هرگز اجازه ندهید که این احساسات شما را از زندگی روزمره باز دارند. اگر این احساسات بر بیمار غلبه کنند و یا برای مدت طولانی تداوم یابند، فرد دچار افسردگی میشود. افراد مبتلا به افسردگی، همه یا بیشتر علائم ذیل را در تمام طول روز، هر روزه و به مدت 2 یا چند هفته تجربه خواهند کرد:
- احساس غم، ناامیدی و یا بغض به طور مداوم
- از دست دادن علاقه به کارهایی که قبلاً از انجام آنها لذت میبردند (از جمله روابط جنسی)
- احساس گناه، بی پناهی یا بی ارزش بودن
- فکر کردن به مرگ یا خودکشی
- خوابیدن بیش از حد معمول یا مشکل در به خواب رفتن
- کاهش اشتها و افزایش یا کاهش وزن بدون دلیل
- همیشه احساس خستگی شدید میکنند
- عدم توانایی در تمرکز و تصمیم گیری
- احساس درد و ناخوشی که با درمان بهبود نمییابد
- احساس بیقراری، تحریک پذیری همراه با خشمگین شدن سریع و آسان
اگر هر یک از علائم فوق الذکر را تجربه کردید، با پزشک مشورت کنید. پزشک میتواند شما را به یک درمانگر یا گروههای پشتیبان معرفی کرده یا داروهایی برای این منظور تجویز کند.
چگونه میتوان از هپاتیت C پیش گیری کرد؟
تنها راه پیش گیری از هپاتیت C، عدم تماس با خون فردآلوده به این ویروس است. هنگام روابط جنسی از کاندوم استفاده کنید. هرگز تزریق داخل وریدی مواد مخدر نداشته باشید. هرگز از لوازم شخصی (مثل تیغ اصلاح یا مسواک) به طور مشترک با افراد مبتلا به هپاتیت C استفاده نکنید. اگر در مراکز خدمات درمانی کار میکنید، از استانداردهای ایمنی شغلی پیروی کنید.
آیا برای بیماری هپاتیت C واکسن وجود دارد؟
خیر. هیچ واکسنی برای هپاتیت C وجود ندارد (واکسنهایی برای هپاتیت A و هپاتیت B ساخته شدهاند). اگر به بیماری هپاتیت C مبتلا شده باشید، پزشک از شما میخواهد که واکسن هپاتیت B (و احتمالاً واکسن هپاتیت A)را تزریق کنید؛ البته در صورتی که قبلاً به این ویروسها آلوده نشده باشید. اگر به هپاتیت C دچار شدهاید، احتمال ابتلا به هپاتیت A یا هپاتیت B بالاتر خواهد بود و آسیب وارده به کبد نیز شدیدتر میگردد.
سوالاتی که لازم است از پزشک خود بپرسید:
- بهترین گزینه درمانی برای من چیست؟
- آیا به درمان نیاز دارم؟
- کدام دارو را برای من تجویز میکنید؟
- آیا لازم است از مصرف برخی داروهای خاص پرهیز کنم؟
- چگونه با عوارض جانبی داروها کنار بیایم؟
- آیا لازم است با یک درمانگر مشاوره کنم؟
- این درمان چه مدت طول خواهد کشید؟
- آیا هپاتیت C درمان قطعی دارد؟
- آیا اقداماتی همچون انجام پیوند اعضاء و تزریق خون ایمن هستند؟
- آیا باردار شدن بلامانع است؟
خدمات پزشکی همراز در منزل
خدمات پزشکی شامل
ویزیت پزشک عمومی متخصص عفونی- داخلی – بیهوشی- قلب- جراح- روانپزشک و انجام پروسیجرهای پزشکی در منزل
خدمات پیرا پزشکی شامل
فیزیوتراپی- کاردرمانی- گفتاردرمانی- مامائی
فروش و اجاره تجهیزات پزشکی شامل
تخت برقی و بیمارستانی – تشک مواج سلولی و تخم مرغی –دستگاه اکسیژن ساز- کپسول اکسیژن – پالس اکسیمتر- ونتیلاتور- مانیتور- بای پپ- آمبوبگ- لارنگسکوپ- کیف احیا- فشارسنج- ویلچر- واکر- عصا – فتوتراپی
خدمات آزمایشگاهی شامل
انواع مختلف نمونه گیری ( خون –سپتوم- زخم- کووید 19-IGM- IGG) در منزل
خدمات پرستاری و کمک پرستاری
کنترل علائم حیاتی – سرم تراپی- تزریقات – کنترل قند خون و بخیه – گچ گیری- بازکردن گچ- سونداژ- سوند بینی و معده –شستشوی گوش- پانسمان ساده – پانسمان سوختگی – پانسمان زخم بستر- پانسمان پای دیابتی
ارائه خدمات ICU و CCU و POST ICU
ارائه خدمات پاراکلینیکی شامل
انجام سونوگرافی و ماموگرافی در منزل